Het pad naar verlichting
Het omgaan met stress of hoge werkdruk is een uitdaging en de manier waarop we reageren wordt gevoed door onbewuste patronen. Als je deze patronen of gevoeligheden leert kennen, kan je je er bewust van worden en heb je meer keuzes hoe je reageert. Je kunt eerder de rem erop gooien! Immers, het zijn vooral de enthousiaste, bevlogen medewerkers die kwetsbaar zijn voor burn-out. Ze helpen iedereen en vergeten voor zichzelf te zorgen.
Ik ben van mening dat wij in ons leven, zeker op jeugdige leeftijd, ons aanpassen aan de omgeving (ouders). En dat die patronen blijvend zijn en daarmee die aanpassing blijven aansturen. Niet vanuit bewust weten, maar vanuit het gegeven dat we het zo gewend zijn (reflex). We hebben als mens daarmee gevoeligheden die we van onszelf niet direct herkennen of weten. Er zijn zeven basispatronen die elk een specifieke gevoeligheid weergeven voor externe factoren. Daarover later meer.
De sleutel tot de oplossing is begrijpen wat je eigen drijfveren zijn, welk (onbewust) aangeleerd gedag je je hebt aangemeten om je te kunnen handhaven en welke gevoeligheden daaruit voortvloeien. En vooral: weten waar de rem zit!
De vragen die we stellen:
- Welke gevoeligheden heb jezelf?
- Waar krijg je energie van?
- Waar loop je op leeg (DE voorbode van burn-out)?
ACT® Burn-Out Meting
Om de onbewuste drijfveren, krachten en schaduwen van iedereen te meten maken wij gebruik van de ACT® meting die innerlijke patronen in kaart brengt. De meting is verder ontwikkeld door Eduard Baas van het My HBM Center tot de ACT® burn-out meting. Deze meting is gebaseerd op onderzoeken met name over hoe gevoelig iemand is voor burn-out. De uitkomst van de meting kan preventief werken als we de kans kunnen verkleinen dat de gevoeligheid wordt aangesproken: waar zit de rem? Hoe verklein je de kans dat je opbrandt? Wij gebruiken de uitkomst als indicatie voor de manier hoe iedereen reageert als deze gevoeligheid wordt aangeraakt.
De diagnose voor het gevoeligheidstype (zie hieronder voor de verklaring van de zeven typen) wordt dus gedaan door de ACT meting. Het speciale aan ACT is dat het de innerlijke patronen in kaart brengt. Deze innerlijke patronen vormen de basis van onze aanpak, omdat we duidelijke signalen hebben dat juist die innerlijke patronen onze gevoeligheid bepalen. De meting duurt via internet 12 minuten en kan via computer, laptop, iPad etc. overal worden gedaan. De burn-outrapportage die op basis van de meting wordt opgemaakt dient als basis voor de volgende stap: inzicht in deze innerlijke patronen en de daaruit afgeleide typen.
De zeven burn-out typen*
Belangrijk bij het proces is het kijken naar je gevoeligheden die je gedrag bepalen, hiervan jezelf bewust worden en de tijd te nemen een andere strategie toe te passen dan je eerste reflex. Hieronder geven we de beschrijvingen weer van de zeven gedefinieerde typen van gevoeligheid. Deze typen zijn gebaseerd op de zeven voorkomende innerlijke patronen en onafhankelijk van externe omstandigheden. Ook als de externe omstandigheden sterk wijzigen blijft het innerlijk patroon en daarmee het type ongewijzigd.
TYPE: VANITAS
Vanitas = Leegheid, Onbeduidendheid
Het type Vanitas is niet overtuigd van zijn eigen waarde voor zijn omgeving. Vanitas wordt gesymboliseerd (zie hiernaast) door de mens die in de spiegel kijkt en zichzelf van weinig waarde vindt. Meestal zet een dergelijk type zich minder zichtbaar neer dan voor een gezond evenwicht noodzakelijk is. Hij trekt zich terug in bescheidenheid en onzichtbaarheid, omdat hij niet overtuigd is van zijn plek in de wereld. Het resultaat daarvan is aangepastheid; niet vanuit overtuiging, maar vanuit de zekerheid dat zijn mening er niet toe doet.
TYPE ACCOMODATIO
Accomodatio = Aanpassing
Het type Accommodatio heeft de sterke neiging zich aan te passen aan de ander, aan zijn omgeving. Het symbool hiernaast is dat hij zich constant aan de ander aanpast. Waar het type Vanitas niet overtuigd is van zijn eigen waarde, is het Accommodatio-type zodanig gericht op de ander dat dit een overdreven karakter krijgt. De Engelse term pleasen is op hem van toepassing. De ander, zo heeft hij uit de patronen van zijn omgeving meegenomen, is belangrijk. Als de ander positief is over jou, dan geeft jou dat vreugde en voldoening. Dit type worstelt met een niet te vervullen opdracht. Want zodra de aandacht van de ander verdwijnt, zal de leegte van zijn bestaan zich aan hem opdringen.
TYPE PRAESTARE
Praestare = Verantwoordelijkheid
Het type Praestare mist de belangrijke ervaring van verantwoordelijkheid. Het symbool geeft weer dat hij gebukt gaat onder de last van verantwoordelijkheid. Vaak gaat dit type – door een gebrek aan het vermogen om verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf – verantwoordelijkheden van anderen dragen. Dat uit zich in het overnemen van andermans taken, maar (vanuit het perspectief van burn-out bezien) nog belangrijker: het overnemen van andermans problemen.
TYPE PERFECTIO
Perfectio = Volmaaktheid
Het type Perfectio leeft met de gedachte dat de graad van perfectie die je bereikt maatgevend is voor wie je als mens bent. Het wordt gesymboliseerd door de onbereikbaar hoge lat die hij voor zichzelf neerlegt. Maar ook hier, net als bij het Accomodare-type, is deze gedachte onvervulbaar. Zodra men een bepaalde mate van perfectie bereikt, zal men de lat steeds hoger leggen. De basis hiervan is dat juist het niet bereiken van de lat de aanzet is tot steeds meer prestaties, zoals een hazewindhond de worst najaagt. De reden om dit onbereikbare doel te stellen is het voorkomen van teleurstelling bij anderen, de angst om door de mand te vallen.
TYPE SACCRIFICATIO
Saccrificatio = Opoffering
Het type Saccrificatio beschikt over een overdreven empathische betrokkenheid bij de medemens. Symbolisch wordt dit weergegeven door de mens die anderen voorrang geeft en daardoor minder zichtbaar wordt. Zodanig zelfs dat de objectieve toeschouwer dit beschouwt als opoffering, wat – zoals altijd bij onbewuste innerlijke patronen – door de persoon zelf niet zo wordt ervaren. Dit type geeft veel van zichzelf aan de ander, en leeft sterk met anderen mee. Daardoor worden ze bemoeizuchtig, wat ze zelf echter beschouwen als oprechte aandacht. Het Saccrificatio-type raakt veel energie kwijt aan zijn omgeving, vanuit de hoop dat men daardoor bij de ander in aanzien stijgt. Zolang dit type het bijbehorende innerlijke patroon niet herkent, zal deze betrokkenheid energie vergen tot er uitputting op volgt.
TYPE EXPECTATIO
Expectatio = Verwachting
Het type Expectatio heeft een ideaalbeeld van de wereld gecreëerd en probeert dit met tomeloze energie te bereiken. Het symbool staat voor de stip aan de horizon, de hoop en verwachting. Het ideaalbeeld is zodanig gekozen dat dit vrijwel onmogelijk te bereiken is, waardoor de energie blijft stromen om het toch voor elkaar te krijgen. Het ideaalbeeld is voor dit type geen fantasie; nee, het is voor de Expectatio haalbare werkelijkheid. Hij wil zijn omgeving er van overtuigen dat zijn ideaalbeeld, mits we het maar willen, een realistische toekomstverwachting is. Omdat dit ideaalbeeld een geloof wordt in die specifieke toekomst, is er geen beperking aan de energie die er in wordt gestoken.
TYPE FIGURA
Figura = Structuur
Het type Figura ziet constant beren op de weg bij het bereiken van welk doel dan ook. Het symbolische van vastzitten, geen kant op kunnen en willen. Of dat doel nu dichtbij ligt of ver weg, het Figura-type moet tal van weerstanden overwinnen die hij zelf bedenkt en opwerpt. Al die hindernissen zorgen er voor dat dit type moeilijk in beweging komt en vrijwel nooit vrij is van allerlei bezwaren en beperkingen. Dit type denkt vanuit moeilijkheden in plaats van mogelijkheden. De behoefte aan structuur en duidelijkheid maken dat dit type zijn territorium niet snel zal verlaten. Men bijt zich meestal vast in weerstanden, waardoor een nieuw idee of een verandering bij voorbaat al kansloos wordt geacht. Dit type is overtuigd van de juistheid van zijn argumenten, wat deze onbeweeglijkheid versterkt.
Waar zit de rem?
Elk van bovenstaande types heeft een bepaald gedrag dat meteen ingezet wordt zodra er druk komt. In de meting krijg je een beeld voor welke druk je gevoelig bent, welk burn-out type bij jou overheerst en wat je gevoeligheid is voor burn-out uitgedrukt in percentages. Dit betekent niet dat burn-out op de loer ligt. Als je weet welke gevoeligheid je in je hebt kan je tijdig de rem vinden en gebruiken. Je ontloopt daarmee de kans op burn-out, puur omdat je het gevaar al ziet aankomen.
Met ACT®- Burn-out meting krijg je inzicht in je Natuurlijke krachten en je Aangeleerde krachten. Deze laatste zijn door jou vanaf je jeugd ontwikkelt om je staande te houden. De mate waarin je deze aangeleerde krachten hebt ontwikkeld bepaalt mede hoe gevoelig je bent voor burn-out. Het is daarom essentieel het verschil te weten tussen deze twee krachten. Onder druk gaan de aangeleerde krachten vervormen en kunnen tot stress of burn-out leiden. Natuurlijke krachten daarentegen geven je juist energie.
Het heeft dus zin om je zelf als geheel te leren kennen, niet alleen het bewuste deel maar ook het onbewuste deel van je en vooral die delen waar de gevoeligheid ligt. Je hebt deze niet voor niets verdrongen: uit schaamte, pijn, of een ander negatief gevoel.
Ken Uzelf, niet alleen je talenten maar ook je schaduwen. Dit zijn twee zijden van dezelfde medaille. Zonder je schaduw te leren kennen weet je niet welke prachtige eigenschappen daar eigenlijk onderliggen.
Als we niet weten wie we zijn, hoe kunnen we dan de geheimen van het leven oplossen en anderen helpen?
Want alleen in zichzelf heeft men echte kennis.
De Socratische dialoog – Het zoeken naar de waarheid
Wil je weten of- en welke gevoeligheid je hebt voor burn-out? Om een meting af te spreken gebruik deze link. Of je kunt meteen contact met me opnemen:
Gerard Keg